ESKİŞEHİR İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Maniler

 

Halk Edebiyatımızın zengin ürünleri arasında toplumsal hayatımızı ifade eden dört mısralı manzumelerimiz olan manilerimizin yazarları, şairleri belli değildir. Genellikle dört mısradan kurulur ve hece vezniyle yazılır. Köy hayatında maninin büyük bir yeri ve değeri vardır. Mangal başlarında, kına gecelerinde, sıkışan duyguların yüreklerini mani söyleyerek hafifletirler. Eskişehir’de Kırım göçmenlerinin getirmiş olduğu “şın” denilen bir mani söyleme geleneği vardır. İlimiz köylerinde söylenen, bilinen manilerimizden bazıları aşağıda örneklenmiştir.

Ayva sarılarına
Gece yarılarına
Mevlam sabırlar versin
Asker karılarına

Serenlikte zincirler
Fiske vursan iniler
Gurbetteki nazlı yarim
Kulakları çiniler

Kuru kına yaş kına
Ölüyorum aşkına
Allah nasip etmesin
Onun gibi şaşkına

Bir dalda iki ceviz
Yarimin adı Cengiz
Cengiz benim olursa
Eskişehir’e gideceğiz

Öküz aldım pazardan
Çatladı gitti nazardan
Konuşmuyorsun kız Fadime
Yeni mi çıktın mezardan

Kör Hasandır köyümüz
Zemzem akar suyumuz
Sevip sevip ayrılmak
Yoktur öyle huyumuz

Astepe bayırları
Silkerim çayırları
Kırka’dan kız alan
Çift vursun davulları

 

Entarisi dört enden

Ne tez usandın benden

Evi tenha bulursam

Öcümü alırım senden

 

Gayanın altı pınar

Elimi soksam donar

Ne gız oldum ne gelin

Yüreem ona yanar

 

Nargilenin markucu

Gınalı barmek ucu

Ramazanda yar sevenin

Gabul olmaz orucu

 

Bir tas içinde pekmez

Sen yesen bana yetmez

Delikanlı kazancı

Şimdiki süse yetmez

 

Garanfili gurutman

Suya goyup unutman

Cennetten huri çıksa

Ben yarimi unutman

 

Mezarlıkta Gezerim,
Çıkı Buldum Çözerim,
Vallah Billah Kaynana,
Ben Oğlundan Güzelim.

Fasulye Fasıl Olur,
Yemesi Nasıl Olur,
Ver Baba Sevdiğimi,
Bak Geçimim Nasıl Olur.

Bakkalda Yumak Buldum
Dantel Öreyim Diye,
Mahallede Yar Sevdim,
Hergün Görevim Diye.